Netwerken bij elkaar op geslaagde Nazomerbijeenkomst

Traditioneel grijpt de Inspectieraad de nazomer aan om in een mooie, gezellige setting de verschillende netwerken te bedanken voor hun inzet. Borrel en hapjes stonden klaar, maar pas nadat er door een aantal netwerken daadwerkelijk gewerkt was: de groepen die in inspectieraad-verband elkaar treffen en samen optrekken. De Nazomerbijeenkomst werd op die manier zowel een gezellig als een inhoudelijk weerzien met elkaar.

Waar we vorig jaar voor de Nazomerbijeenkomst in een kasteel zaten, waren we deze keer (dinsdag 9 september) in een 500 jaar oud voormalig klooster en weeshuis, Mariënhof in Amersfoort. Opnieuw een prachtige historische locatie en opnieuw over het immer actuele toezicht in Nederland, zeker met de verkiezingen eind volgende maand. Voorzitter van de Inspectieraad Alida Oppers ging daar nog op in toen ze de gasten toesprak in een kort dankwoord. De Inspectieraad zelf, hier als gremium van inspecteurs-generaal, kwam eerst in een besloten sessie bij elkaar. Daarna volgde samen met de andere netwerken een gesprek over het thema weerbaarheid langs de hoofdlijnen van het Meerjarenperspectief van de Inspectieraad: externe oriëntatie, responsiviteit, goed toezicht, en samenwerking. Dat was hard werken voor de voorbereiders want de akoestiek in de mooie oude zaal was er helaas niet helemaal op berekend. 

Emoties bij de burger

Een relatief nieuwe loot aan de stam is burgerbetrokkenheid bij het toezicht. Promovenda Emma Ropes, uit het NWA-programma Vernieuwing van Toezicht, bracht een boeiende discussie op gang bij een dertigtal inspectiemedewerkers die ‘iets’ met burgers doen. Want burgers kunnen in hun directe omgeving geraakt worden door toezicht. Dat levert vier basisemoties op met bijbehorend gedrag waarmee inspecties (inspecteurs) te maken kunnen krijgen: boosheid en druk uitoefenen, bezorgdheid en informatie zoeken, teleurstelling en afhaken, en hoop die burgers vaak laat samenwerken. Als inspectie moet je je niet laten afschrikken door de gedachte dat je wellicht de verwachtingen van burgers niet kunt waarmaken. Het contact met burgers kost tijd maar kan een inspectie ook juist tijd gaan schelen, als je daarmee bijvoorbeeld procedures voorkomt. Inzichten uit de publiekscommunicatie kunnen zeker van pas komen in de discussie over burgerbetrokkenheid. 

NWA-sessie

Er lopen verschillende trajecten om de kennis vanuit het NWA-programma Vernieuwing van Toezicht te benutten in de praktijk. De universiteit van Tilburg ontwikkelt leermiddelen en daarvoor werden in deze sessie aspecten van responsief toezicht besproken aan de hand van stellingen. Het blijkt nog lang niet éénduidig vast te stellen wat responsief toezicht precies is, maar wel dat het te maken heeft met de manier waarop toezicht zich verhoudt tot een dynamische, complexe maatschappelijke en politieke omgeving. Verschillende dilemma’s kwamen aan de orde, bijvoorbeeld: hoe een toezichthouder legitimiteit en gezag behoudt, wiens belangen er beschermd worden, of responsiviteit hetzelfde betekent op het niveau van interventies als op strategisch niveau, en of toezichthoudende organisaties in staat zijn om passende toezichtarrangementen te maken bij een grote diversiteit aan domeinen.

vrouw neemt een foto van een tiental mensen staand onder een donker houten plafond
Docenten van de Academie voor Toezicht

1296

Dat was het antwoord op de quizvraag: hoeveel uur denk je dat de Academie voor Toezicht dit jaar aan ‘les’ geeft? De verzamelde docenten van de academie bogen zich over de vraag hoe zes theorieën over toezicht (zoals die van Malcolm en Sparrow) worden toegepast in de drie leertrajecten van de academie. De deelnemers hielden op een bingokaart bij hoe het zit met hun eigen kennisniveau over de theorie èn hoe deze theorie terugkomt in de eigen module. 
In een andere Academie sessie, het L&O netwerk, sprak men over Leren en Ontwikkelen in de eigen organisatie. De deelnemers waren nieuwsgierig naar elkaar; hoe zet je trainingen op en wat koop je waar in? 

Directeuren

De directeuren van de inspecties bespraken het thema Weerbaarheid vooral in hun rol als vertaler in de hiërarchie van bestuur naar werkvloer en terug en als verbinder van buiten naar binnen en andersom. Is de eigen organisatie voorbereid op een crisis, zijn de ondertoezichtstaanden dat? Op de achtergrond speelde de vraag of de directeuren een eigen inspectiebreed netwerk willen. Ook directeuren kunnen immers van elkaar leren en elkaar inspireren. De aanwezige directeuren gaven aan jaarlijks graag 2-3 bijeenkomsten te organiseren. Niet als schaduw van de raad van IG’s maar in hun specifieke directeursrol als vertaler en verbinder. Het verslag van deze directeurensessie staat op het (besoten) Netwerk Publiek Toezicht

Groepje van 11 vrouwen staat voor een oud pand en heffen vrolijk een glas recht de camera inkijkend
De verzamelde management-assistenten (MA's) van de lidorganisaties van de Inspectieraad

Nog meer netwerken en groepen

Dan was er nog het TOP-overleg, Toezicht Op Produkten. De top van de betrokken inspecties en de Douane spraken er over de uitdagingen met de groeiende E-commerce en de grote importstromen. De hoofden juridische zaken kwamen bij elkaar en, last but not least, de MA’s van de inspecties: de onmisbare management-assistenten. In de woorden van Alida Oppers: zonder jullie kunnen we niet eens hier met z’n allen samen komen.