Veel aandacht voor toezicht in verkiezingsprogramma’s

De verkiezingsprogramma's hebben dit jaar opmerkelijk veel aandacht voor toezicht. Partijen pleiten voor nieuwe toezichtinstanties dan wel een versterking van bestaande toezichthouders. En bijna allemaal geven ze aan méér toezicht op tal van domeinen te willen zien. Dit blijkt uit de scan die Bureau Inspectieraad maakte.

Focus

Op 17 maart 2021 gaat Nederland naar de stembus. De partijen die momenteel in de Tweede Kamer zitten, hebben hun verkiezingsprogramma’s gepresenteerd. Bureau Inspectieraad zette de partijvoorstellen die te maken hebben met toezicht op een rij. Het gaat dan vooral om toezicht door rijksinspecties en markttoezichthouders.

Verschil met 2010

Het eerste dat opvalt, is het grote aantal voorstellen die betrekking hebben op toezicht. Een groot verschil met tien jaar geleden. Toezicht werd in die tijd vooral als last gezien en inspecties werden gemaand selectiever te worden in hun toezicht. 

Diverse invulling

Het tweede opvallende punt is dat de politieke partijen zeer divers zijn in hun roep om ‘meer toezicht’. De programma’s noemen bij elkaar meer dan honderd toezichtobjecten voor dat intensievere toezicht, maar slechts enkele voorstellen komen terug bij meerdere partijen.

Nieuwe instituten

De derde in het oog springende rode draad is het relatief grote aantal voorstellen om nieuwe toezichthouders en aanverwante instellingen op te richten. Van een nieuwe toezichthouder op algoritmen (VVD) tot een Inspectie Migratie (CU). En van een Planbureau voor de Veiligheid (CDA) tot nieuwe ombudsmannen op het gebied van eerlijk werk (PvdA), belastingen (CDA), zorg (50PLUS), politie (DENK) en de NPO (FvD).

Versterking

Niet alle voorstellen gaan over de vraag om méér toezicht. Zo wil de VVD inspecteurs graag beter beschermen, wil het CDA de onafhankelijke positie van inspecties beter regelen en wenst D66 de onafhankelijkheid van de Omgevingsdiensten wettelijk vast te leggen.

Dit alles en nog veel meer is te lezen in bijgevoegde scan.

Close-up van rood potlood