De drie winnende onderzoeksprogramma’s voor Vernieuwing van Toezicht zijn bekend

Deze week zijn de drie onderzoeken bekend gemaakt die financiering ontvangen vanuit de Nationale Wetenschapsagenda (NWA). De drie programma’s bestaan uit onderzoek en praktijkverbetering en geven nieuwe inzichten in het vernieuwen van onafhankelijk, publiek toezicht. Het totale Vernieuwing van Toezicht programma omvat 4,31 miljoen euro en is tot stand gekomen dankzij initiatief en steun van de 21 rijksinspecties en markttoezichthouders.

foto van een verrekijker aan het water

Vernieuwing van Toezicht

De Academie voor Toezicht (AvT) en de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) lanceerden 1,5 jaar geleden het onderzoeksprogramma over Vernieuwing van Toezicht. Dit deden zij op initiatief van de samenwerkende Nederlandse rijksinspecties en de markttoezichthouders.

Onafhankelijk publiek toezicht raakt de kern van onze rechtsstaat. Toezichthouders oefenen dit toezicht in Nederland uit. Complexiteit in de economie, globalisering, innovatie, verandering in wetgeving, internationale ketens: het zijn factoren die toezichthouders voor nieuwe vraagstukken stellen. Bovendien is de maatschappelijke positie en legitimiteit van toezichthouders niet meer zo vanzelfsprekend als in het verleden. En de aandacht verlegt zich van wet- en regelgeving naar het waarborgen van publieke belangen en bijdragen aan maatschappelijke meerwaarde. De drie onderzoeksprojecten richten zich op vraagstukken en oplossingen op het gebied van:

  • legitimiteit en gezag
  • kwaliteit en professionaliteit
  • maatschappelijke verantwoording en publieke waarde van toezicht

De winnende onderzoeksprogramma’s:

Authoritative reputations of inspectorates in turbulent times

Prof. dr. J.G. (Judith) van Erp, hoogleraar Publieke Instituties, Universiteit Utrecht

Het gezag van inspecties is essentieel voor de aanvaarding van beslissingen door ondertoezichtstaanden en burgers. Deze autoriteit staat ter discussie door mediatisering en polarisatie. Inspecties ontlenen hun gezag vooral aan technisch-rationele oordeelsvorming. In dit onderzoeksproject onderzoeken we hoe inspecties hun reputatie kunnen baseren op effectiviteit, empathie en rechtvaardigheid naast deskundigheid.

External and internal supervision methods and modalities for organizational networks addressing complex societal issues (EISON)

Prof. dr. P.N. (Patrick) Kenis, hoogleraar Public Governance, Tilburg University

Veel maatschappelijke vraagstukken vereisen samenwerking in organisatienetwerken. Het bestaande toezicht is niet geschikt voor netwerken. Dit onderzoek richt zich op het ontwikkelen van innovatieve toezichtarrangementen voor organisatienetwerken in de domeinen zorg, sociaal wonen, onderwijs en veiligheid. De kennis uit dit onderzoek wordt vertaald in een toolbox en een onderwijsmodule.

Reflexive regulation using narrative methods of service provision for vulnerable people (the RUN-study)

Prof. dr. A.M. (Anne Margriet) Pot, hoogleraar Toezicht op persoonsgerichte en geïntegreerde langdurige zorg, Erasmus Universiteit Rotterdam

Burgers hebben steeds meer zeggenschap in de samenleving en kwaliteit van de dienstverlening die zij ontvangen. Dienstverleners en toezichthouders dienen te luisteren naar ervaringen van gebruikers, naast die van familieleden en professionals. Dit project ontwikkelt een nieuwe vorm van toezicht om persoonsgerichte geïntegreerde dienstverlening te bevorderen op basis van gebruikerservaringen.

Totstandkoming van het programma

Dit NWA onderzoek is tot stand gekomen als samenwerking van de Inspectieraad, de 21 toezichthouders en de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat, Justitie en Veiligheid, Defensie, Financiën, Economische Zaken en Klimaat, Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Landbouw, Natuur en Voedselveiligheid en Buitenlandse Zaken. Bij de totstandkoming van het programma werkte de NWO nauw samen met de Inspectieraad als representant van de toezichthouders.

Eerdere berichten over Vernieuwing van Toezicht